- Bilboko eta Amsterdamgo portuek, Energiaren Euskal Erakundeak (EEE), Petronorrek eta SkyNRG, Evos Amsterdam eta ZenithEnergy Terminals erakunde holandarrek sustatuko dute Europako Korridore hori.
- Europako Korridoreak Hidrogenoaren Euskal Korridoreko Hidrogenoaren Haranak eta Noord-Holland Hidrogenoaren Huba lotuko ditu Bilboko eta Amsterdamgo portuetatik.
Bilboko eta Amsterdamgo portuek, Energiaren Euskal Erakundeak (EEE), Petronorrek eta Herbeheretako erakundeek (SkyNRG, Evos Amsterdam eta Zenith Energy Terminals) akordioa sinatu dute gaur, Bilboko eta Amsterdamgo portuen artean hidrogeno-korridore europar berriztagarri bat garatzeko, bi portu hauen arteko itsas ibilbidea jarraituko duena.
Hitzarmena honako hauek sinatu dute: Carlos Alzaga, Bilboko Portuko Agintaritzako zuzendaria nagusia; Iñigo Ansola, Energiaren Euskal Erakundeko zuzendari nagusia; José Ignacio Zudaire, Petronorreko CEOko albokoa; Gert-Jan Nieuwenhuizen, Amsterdameko Nazioarteko Portuko zuzendari nagusia; Ramon Deitneen Veen. Hitzarmena Herbehereetako errege, Willem Alexander, eta Teresa Ribera, Gobernu zentraleko presidenteordearen aurrean sinatu da.
Bazkideak elkarlanean arituko dira hidrogeno berriztagarria eta erregai sintetikoak hornitzeko kate bat garatzeko, Euskadiko ekoizpenean oinarrituta eta Amsterdamgo portuaren bidez Herbehereetara eta Europa barnealdera esportatuz.
Bilboko Portua Hidrogenoaren Euskal Korridorearen parte da, Petronorrek eta EEEk bultzatutako lankidetza, energia-, industria-, etxebizitza- eta mugikortasun-sektoreak deskarbonizatzeko.
Ekimen hori bat dator EEEk garatutako Hidrogenoaren Euskal Estrategiarekin. Estrategia hori tokiko erabilerara eta nazioarteko merkatuetara bideratuta dago, eta, bestalde, Herbehereetako gobernuak sustatu egin du hidrogeno berriztagarria ekoitzi, inportatu eta erabiltzeko.
Bilbo eta Amsterdam arteko korridore bat ezartzeak gero eta garapen handiagoa duten bi hidrogeno-haran lotuko ditu. Korridoreak, hidrogeno berriztagarriaren eta erregai sintetikoen merkataritza errazteaz gain, tartean diren kideen artean ezagutzak eta esperientzia trukatzea ere sustatuko du. Bi aldeek elkarrekin eztabaidatuko dituzte beren lankidetzarako hurrengo urratsak, eta are gehiago indartuko dute bi herrialde hauen arteko harremana, emisioak murrizteko helburu orokorrari laguntzeaz gain.
Hidrogeno berriztagarriarekin deskarbonizatzeko proiektuak
Petronor, EEEren laguntzarekin eta beste enpresa batzuekin batera, hainbat proiektu garatzen ari da Euskadin. Horien artean, nabarmentzekoak dira hidrogeno berriztagarria ekoizteko elektrolizatzaileak eraikitzea eta erregai berriztagarriak ekoizteko erakuste-instalazioa (zehazki, CO2 bidez eta hidrogeno berriztagarriaz sortutako erregai sintetikoak).
Bilboko Portuak hidrogeno berriztagarria eta haren deribatuak esportatzeko hub gisa balioko du. Bilboko Portua dagoeneko Europako zentro logistiko garrantzitsu bat da. Hidrogeno berriztagarriaren hornitzaile giltzarri bihurtzeko erabil daitekeen papera, bereziki, Europako ipar-mendebalderako eta Bilboko eta Amsterdamgo portuen artean dagoen hidrogeno berriztagarriaren Europako korridoreak babestuko dute erronka hori.
Amsterdamgo portua, berriz, Europako laugarren porturik handiena da, eta konpromiso sendoa du bere portu-eremuan hidrogeno berriztagarriko instalazioak garatzeko eta hidrogeno berriztagarria eta haren eratorriak inportatzeko korridoreak ezartzeko.
Amsterdamgo portuak hornitutako industria-sektore garrantzitsuenetako bat abiazioaren industria da. Portuak zuzeneko konexioa du Europako aireportu handienetako batekin, Amsterdamgo Schiphol aireportuarekin.
Jose Ignacio Zudairek, Petronorreko CEO eta Hidrogenoaren Euskal Korridoreko presidenteak azpimarratu duenez, “Hidrogenoaren Euskal Korridorea hidrogenoaren balio-kate osoan sustatzen ari den proiektua oso garrantzitsua da Euskadirentzat”, izan ere, ekosistema pribilegiatua du, erronka horren buru izateko gai dena: hidrogenoa energia-bektore gisa. “Kokapen geografiko estrategikoa, industria-portua, gas-azpiegiturak, trakzio-enpresak eta industria-sare finkatua ditugu”.
Bestalde, EEEko zuzendari nagusi Iñigo Ansolak Amsterdamekin lortutako akordioa “hidrogenoaren ekonomia berria garatzeko urrats garrantzitsutzat” hartu du. Esan duenez, hidrogenoa energia-industria gisa “funtsezkoa da Euskadin eta Europan, eta hidrogenoaren merkatu europarra eta globala garatzeko aukera aurreikusten da”.
Carlos Alzaga Bilboko Portuko Agintaritzako zuzendari nagusiak esan duenez, “Bilboko Portua erabat konprometituta dago energia berriztagarrien ekoizpenarekin, garraioarekin eta erabilerarekin. Energia iturri berdeak garatzen ari diren enpresei lagundu, eta Hidrogeno Berdea da helburu horretarako bide garrantzitsuenetako bat”. Euskal Autonomia Erkidegoan teknologia berri horren inguruan garatzen ari den lankidetza publiko-pribatuari esker, (esaterako Hidrogenoaren Euskal Korridorea - BH2C), Bilbo energia-hub gisa aritzen da energia-bektore hori ekoitzi eta banatzeko. Laster martxan jarriko diren proiektuen artean, Alzagak azpimarratu du Petronorrek, Repsol Taldekoa, Bilboko Portuko instalazioetan eraikiko duen hidrogeno berdearekin erregai sintetikoak ekoizteko instalazioa. “Proiektu estrategiko berritzailea da, eta, zalantzarik gabe, gure hinterlandean eta Europa osoan hidrogenoaren ekonomia garatzen lagunduko du”.
Hidrogenoaren Euskal Korridoreari buruz
Hidrogenoaren Euskal Korridorearen Elkarteak (BH2C) 70 enpresa eta erakundek baino gehiagok hartzen dute parte, eta hidrogenoa energia-industria gisa bultzatzea du helburu, Euskadin eta Europan funtsezko elementutzat jotzen baitu neutraltasun klimatikorako energia-trantsizioan.
Energia-horniduraren segurtasuna bermatzeko, deskarbonizazioak eta mendekotasuna murrizteak funtsezko zeregina dute munduko ekonomian, eta, une horretan, hidrogeno berdearen bultzada eta garapena eragile garrantzitsu bihurtzen dira, hiru arrazoi estrategikoengatik:
- Energia berriztagarriak (batez ere eguzki-energia eta energia eolikoa) sistema elektrikoan masiboki sartzeko irtenbide bat ematen du. Energia horiek, beren izaeragatik, ezin dira kudeatu eta biltegiratzearen laguntza behar dute eskaintza eta eskaria bateratzeko.
- Atmosferara isurtzen diren CO2 emisioak ezabatzen zailak diren sektoreak deskarbonizatzeko erronkari irtenbidea ematen dio, gure industrian garrantzi handia baitute, hala nola siderurgian.
- Gainera, erregai fosilak (petrolioa eta gasa) ekoizten dituzten herrialdeen mendekotasuna murrizten laguntzen du.
Hidrogenoaren Euskal Korridoreak 1.300 milioi eurotik gorako inbertsioa ekarriko duten proiektuak ditu 2026ra arte, eta 2.000 lanpostu zuzen eta 6.700 zeharkako sortu ditu 50 proiekturekin.
Petronorri buruz
Petronor Repsol taldeko sozietatea da, Kutxabanken laguntzarekin, eta Espainiako findegi handienetako bat da. Erregai sintetikoen instalazio batek eta Bilboko Portuko hiri-hondakinak balorizatzeko instalazio batek osatzen duten deskarbonizazio-hubaren buru da.
Hub hori sortzeko, anbizio handiko hidrogeno-proiektu berriztagarriak jarri behar dira martxan. Irailean 2,5 MW-eko elektrolizagailua jarriko da martxan, Europan garatua, Energy Inteligent Center zentroaren energia-hornidura eta mugikortasun-proiektuak ahalbidetzeko.
2025ean, 10 mw-eko elektrolizatzaileari esker, erregai sintetikoen instalazioa jarri ahal izango da martxan, zero emisio garbiak bermatzeko eta Europako motorraren industriarako funtsezkoa den errekuntza-motorra eta mugikortasun ez-elektrifikagarria mantentzeko.
Energiaren Euskal Erakundeari buruz (EEE)
Energiaren Euskal Erakundea Eusko Jaurlaritzaren energia-agentzia da, eta Euskadiko energia-estrategiak proposatzeaz, estrategia horien garapenean parte hartzeaz eta definitutako helburuak betetzen laguntzeaz arduratzen da. Gaitasun tekniko, konpromiso eta lidergo handia du, eta elkarte publiko pribatuetan zuzenean parte hartuz aplikatzen du, baita Euskal Autonomia Erkidegoan hidrogeno-garapenak osatzen dituzten proiektuetan ere.
EEEk argi eta garbi zehaztutako Hidrogenoaren Euskal Estrategia bat du, Euskadi industria-kluster garrantzitsu gisa eta etorkizuneko hidrogeno berdearen eta e-erregaien ekoizle gisa indartu nahi duena.
Estrategia horren arabera, 300 MW-eko elektrolisi-potentzia instalatuko da eta urtean 2.000 tona erregai sintetiko sortuko dira 2030erako. Horrez gain, industrian, eraikuntzan, garraioan eta mugikortasunean ere erabiliko da hidrogenoa, besteak beste.
Bilboko Portuari buruz
Bilboko Portuko Agintaritza Bilboko Portuaren garapenaz, kudeaketaz eta ustiapenaz arduratzen den erakunde publikoa da, Bizkaiko Golkoan dagoen balio anitzeko portu handia. Bilbo Arku Atlantikoko porturik garrantzitsuena da, leku pribilegiatua duelako, azpiegiturak dituelako, trafiko-mota guztietarako terminalak dituelako eta Iberiar Penintsularen eta Europako gainerako herrialdeen arteko itsaso, errepide eta trenbide bidezko konexio onak dituelako. Espainiako portu nagusia da Erresuma Batuarekin eta Irlandarekin egiten diren trafikoetan eta itsas loturetan. Mundu osoko ia 900 porturekin ere loturak ditu, batez ere Europako portu atlantikoekin.
Inportazioa/esportazioa helburu duen portua denez, lotura garrantzitsuena da bere hinterland-eko industrien eta garraioaren lehiakortasun-beharren artean, helburu komertzialetarako. Bilboko Portua erabat murgilduta dago berrikuntzan, digitalizazioan eta klima-aldaketaren aurkako borrokan, eta Espainiako Portu Sistemaren erreferentea da. Horren ondorioz, Portuko Agintaritzak Trantsizio Energetikoko Plan Estrategikoa du, Europako Itun Berdearen helburu nagusiak eta Nazio Batuen Garapen Iraunkorreko Helburuak lortzeko.